ERKiN KORAY

Hayatı [değiştir]
24 Haziran 1941 tarihinde İstanbul'da doğdu. Küçük yaşlarda, piyano öğretmeni olan annesi Vecihe Koray'dan piyano öğrendi, daha sonra gitar çalmaya başladı. İstanbul Alman Lisesi'nde eğitim gördüğü 50'li yılların ikinci yarısında , arkadaşları ile kurduğu amatör topluluk olan Erkin Koray ve Ritimcileri ile dönemin güncel parçalarını çalmaya başladı. Lise eğitiminin ardından 60'lı yılların başına dek çalışmalarını yarı amatör yarı profesyonel olarak sürdürdü.
1959 yılında ilk grubu Erkin Koray Ve Ritimcileri'ni kurdu. 1962 yılında çeşitli müzikli mekânlarda programlar yaptığı sıralarda aldığı bir teklif ile bir yüzünde Bir Eylül Akşamı, diğer yüzünde It's So Long adlı İngilizce parça bulunan ilk 45'liğini yaptı. Erkin Koray askerliğini 1963-1965 yılları arasında Ankara'da Hava Kuvvetleri Caz Orkestrası'nda Solist ve Gitarist olarak yaptı.
Terhisi sonrasında Almanya'nın Hamburg şehrine giden Erkin Koray 1966 yılında Türkiye'ye dönüşünden sonra Erkin Koray Dörtlüsü adlı grubu kurdu. 1967 yılında basılan, bir yüzünde "Kızları da Alın Askere", diğer yüzünde "Aşk Oyunu" adlı parçalar bulunan 45'liği ile önemli başarı kazandı. Özellikle "Kızları da Alın Askere" parçası Erkin Koray'ın geniş kitleler tarafından tanınmasında önemli rol oynamıştır.
1968 yılında, Hürriyet Gazetesi tarafından yapılan "Altın Mikrofon" yarışmasına katıldı. Bu yarışmada 4. olan Erkin Koray'ın yarışmadaki şarkıları "Meçhul" ve "Çiçek Dağı" daha sonra bir plak şirketi tarafından piyasaya çıkarılarak 800 bin adet gibi büyük tiraj yaptı. Grubu ile bir yandan konser verdi, bir yandan da Klüp, Bar gibi çeşitli müzikli mekânlarda çalışmaya devam etti.
Bu ilk önemli başarıyı, 60'lı yılların sonlarına dek ardı ardına gelen: "Anma Arkadaş", "Hop Hop Gelsin", "Sana Bir Şeyler Olmuş", "Seni Her Gördüğümde" gibi hepsi büyük beğeni toplayan parçalar takip etmiştir.
1969 yılında kurduğu Yeraltı Dörtlüsü adlı grubu ile Türkiye'de ilk "Underground" müzik akımının öncüsü oldu. 70'li yılların başlarına gelindiğinde Koray Türkiye'de oldukça geniş bir dinleyici kitlesine sahiptir ve kendine özgü müzik çizgisi belirginleşmiş durumdadır.
1971'de Erkin Koray Süper Grup, 1972'de Ter gruplarını kuran Koray , 1970-1974 yılları arasında Türkiye müzik listelerinde üst sıralarda yer alan klasikleşmiş birçok esere imza atmıştır. "İlahi Morluk", "Aşka İnanmıyorum", "Mesafeler", "Züleyha", "Silinmeyen Hatıralar", 1974'te "Şaşkın", "Fesuphanallah" bu dönem eserlerindendir.
Erkin Koray 1974-1984 yılları arasında kısa sürelerle Türkiye'ye gelişleri dışında Hollanda, Almanya ve Kanada'da yaşadı. Hakkında pek fazla bilgi olmayan bu dönemde, "Estarabim", "Arap Saçı" gibi çok bilinen eserleri yayımladı. Koray 1977 yılında kurduğu Erkin Koray Tutkusu adlı LP ve aynı adlı gruptan sonra, kısa süreli beraberlikler dışında başka grup kurmamıştır.
1980'ler [değiştir]
Erkin Koray, 1982'de Benden Sana albümünü yayınladı. Albümün bir kısmını Almanya'da Köln ve Hamburg'da kaydederken bir kısmını da İstanbul'da kaydetti. Albümde Koray'a, Haluk Taşoğlu ve Sedat Avcı'nın yanı sıra Hint müzisyen Harpal Singh de destek verdi. Albümdeki şarkıların bir kısmı (Meyhanede, Öyle Bir Geçer, Sayın Arkadaşım Osman) Hint müzisyenlerin bestelerine Erkin Koray'ın Türkçe yazdığı sözlerden oluşur.
Bir sene sonra ise İlla Ki albümünü yayınladı. Bu albüm içindeki şarkılar kadar, Nuri Kurtcebe'nin çizdiği albüm kapağı ve plak versiyonunun şeffaf olmasıyla da dikkat çekiyordu. Miksajı Köln'de yapılan albümde İlla Ki, Deli Kadın, Tek Başına gibi hit şarkıların yanında Kızları da Alın Askere ve Hop Hop Gelsin gibi eski şarkıların da yeni yorumları yer alıyordu.
Türkiye'ye kesin dönüşünün ardından, ailevi sorunlarından dolayı kendisi için pek verimli geçmeyen 1985-1990 yılları arasında belki en çok bilinen çalışması olan Çöpçüler ile büyük bir çıkış yaptı. Çöpçüler'in de yer aldığı Ceylan 1985'te yayınlandı. Albümde Erkin Koray, çoğu enstrümanı kendi çalmıştı. Bu dönemde, devrin modasına uyarak piyanist-şarkıcı olarak bir restoranda müzik yapmaya başladı; nedeni olarak da "para kazanması gerektiği" olduğunu belirtti.
Bu dönemin diğer bir önemli ve özgün eserlerinden biri de 1986'da yayınlanan Gaddar albümü oldu. Anılan maddi sıkıntılar, sanatçıyı tek bir sentezleyici eşliğinde kaydedilen Çukulatam Benim (1987) gibi düşük bütçeli yapımlara zorlamıştır. Bu albümde de Şaşkın ve Sana Bir Şeyler Olmuş şarkılarının taverna müziği tadındaki yorumları bulunmaktaydı. 1989'da Hay Yam Yam albümü çıktı. Bu albümde klip çektiği Hayat Katarı şarkısı Kemal Sunal filmi Abuk Subuk Bir Film filminde kullanılmıştı. 1990 yılında yayınladığı Tamam Artık albümü de önceki albümlerinden farklı olmayan bir şekilde eski ve yeni şarkıların karışık bulunduğu bir albüm oldu.
Erkin Koray'ın hayatı genellikle ekonomik sıkıntılarla geçmiştir. Yaptığı çıkışlar, son derece popüler olan çalışmaları onu maddi açıdan rahatlatmaya yetmemiştir. Müziği kendine yaşam biçimi olarak seçmiş olan Koray ve dönemdaşı birçok özgün sanatçı, o dönemlerde belirsiz olan telif hakları, sınırlı çalışma olanakları, sağlıksız bir yapıya sahip olan müzik piyasası ve müzik dinleyicisinin düşük alım gücü gibi nedenlerle bu sıkıntılardan kurtulamamışlardır. Bunlardan bazıları küserek müziği bırakmışlar ve daha iyi maddi koşullar elde edebilecekleri işler ile uğraşmışlardır. Erkin Koray telif hakları en çok ihlal edilmiş sanatçılarımızdan biri olmuştur. Bu nedenlerle nerede ise hiçbir zaman arzu ettiği yapımları gerçekleştirecek parasal kaynak bulamamıştır.
Yenilikçi, sentezci, deneyci bir müzik çizgisi olan Erkin Koray; sıradışı şarkı sözleri, kendine özgü vokal biçemi, uzun saçları, özgün kıyafetleri ve bunun gibi daha birçok nedenle dönemin yayın tekeli olan Türkiye Radyo Televizyon Kurumu TRT tarafından dışlanmıştır. Eserlerinin nerede ise tamamı yakın zamanlara kadar, TRT denetimi tarafından yayımlanmaya uygun görülmemiştir. Bu durum ülkemizde özel yayın kuruluşlarının ortaya çıkışına kadar süregelmiş ve Koray'ın dinleyici kitlesinin sınırlı kalmasına yol açmıştır.
1990'lar [değiştir]
1990 - 1993 yıllarında, genelde Öyle Bir Geçer, Arapsaçı, Fesupanallah, Şaşkın, Sevince ve Yalnızlar Rıhtımı vb. hitleri içeren bir toplama albüm serisi ve bir de Best Of piyasaya sürdü. 1990'da yayınladığı Tamam Artık albümünden sonra bir sessizlik ve plak şirketlerine küskünlük dönemine giren sanatçı, 1991'de Tek Başına Konser adlı konser kayıtlarından oluşan dışında albüm çalışmalarına ara verdi.
1996 yılına kadar süren bu sessizlik, iddialı ve görece yüksek bütçeli Gün Ola Harman Ola albümü ile bozulmuştur. Büyük satış başarısı göstermeyen ancak eleştirmenlerce olumlu eleştiriler alan bu çalışmayı 1999 yılında yayımlanan Devlerin Nefesi adlı son albümü takip etmiştir.
2011 yılına geldiğimizde ise Erkin Koray'ı, 7'sinden 70'ine kadar uzanan bir dinleyici yelpazesi içinde, tıklım tıklım dolu salonlarda konserler veren bir "Erkin Baba" olarak görüyoruz.
Bu arada, dünya çapında bir üne kavuşmuş olan Erkin Baba'nın eserleri, LP, CD ve DVD olarak yakında Amerika Birleşik Devletleri'nde piyasaya çıkacak.
Önemli Notlar [değiştir]
- Erkin Koray, kendisi ile özdeşleşen 1961 yılı yapımı Gibson marka SG kasasında o zamanlar SG adını almamış ve Les Paul Custom olarak geçen çok değerli bir elektro gitara sahiptir. Son zamanlarda pek kullanmadığı bu gitarı bir dönem Mecidiyeköy Pamukbankşubesinde bir kiralık kasada muhafaza etmiştir. Sanatçı sert çalma uslubu nedeni ile yıpratmaktan çekindiği için böyle bir yola başvurmuştur.
- Kızı Damla Koray'ı açıklamadığı nedenlerle okuldan almış, eğitimini evde kendi olanakları ile vermiştir.
- Konser ve müzikli mekân çalışmalarına halen devam etmekte olan Erkin Koray'ın yeni bir albüm hazırlığında olduğu söylenmektedir (2006).
- Erkin Koray, 22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri'nde oyunu MHP'ye vereceğini açıkladı. Bu açıklaması özellikle sol kesimden dinleyicileri arasında büyük şaşkınlık yarattı. Koray ise 30 Temmuz 2007'de, 50. sanat yılını kutladığı Harbiye'deki konserine başlarken bu duruma açıklık getirmeye çalıştı. Koray, gençlerden izin alarak kendi devreleriyle bir miktar konuşmak istediğini söyledi. Konuşmasında, herşeyi erken yapma özrü olduğunu, (Türkiye'de henüz mevcut ya da yaygın değilken erkekte uzun saç, elektrogitar, uzun topuk, rock müzik gibi) hayatının böylece devam ettiğini söyledi.
- Türk halkını 22 Temmuz 2011 seçimlerinde oy vermeye çağıran Erkin Koray “Mevcut iktidarın ülkemizi ne hale getirdiği ortada. 22 Temmuz’da yapılacak seçimin, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli seçimi. Ülkesini seven herkesin ülkesini kurtarmak için bu seçimlerde sandığa gideceğine eminim” dedi.
Yapıtları [değiştir]
45’likler [değiştir]
- 1963 - Bir Eylül Akşamı / It’s So Long (solo) - Melodi 2194
- 1966 - Balla Balla / You've Got To Hide Your Love Away / Watcha Gonna Do About It / Its All Over Now (solo) - Sayan EP Seri FS 78
- 1967 - Kızları Da Alın Askere / Aşk Oyunu (Erkin Koray Dörtlüsü) - İstanbul 9073
- 1967 - Anma Arkadaş / Anadolu'da Sevdim (Erkin Koray Dörtlüsü) - İstanbul 9084
- 1968 - Meçhul / Çiçek Dağı (Erkin Koray Dörtlüsü) - Altın Mikrofon Hürriyet Gazetesi
- 1968 - Hop Hop Gelsin / Çiçek Dağı (Erkin Koray Dörtlüsü) - İstanbul 9093
- 1969 - Aşka Dönüyorum / Yine Yalnızım (Haramiler) - İstanbul 9101
- 1969 - Sana Bir Şeyler Olmuş (Bir Na Na Na Şarkısı) / Seni Her Gördüğümde (Yeraltı Dörtlüsü) - İstanbul 9111
- 1970 - Belki Bir Gün Anlarsın / Nihansın Dideden (Yeraltı Dörtlüsü) - İstanbul 9145
- 1970 - İstemem / Köprüden Geçti Gelin (Yeraltı Dörtlüsü) - İstanbul 9161
- 1970 - Kendim Ettim Kendim Buldum / Aşkımız Bitecek (Yeraltı Dörtlüsü) - İstanbul 9165
- 1970 - Meçhul / Ve (Yeraltı Dörtlüsü) - Diskotür DT 5001
- 1970 - Gel Bak Ne Söylicem / Gün Doğmuyor (Yeraltı Dörtlüsü) - Diskotür 5009
- 1971 - Senden Ayrı / Bu Sana Son Mektubum (Yeraltı Dörtlüsü) - İstanbul 9183
- 1971 - Kıskanırım / İlahi Morluk (Yeraltı Dörtlüsü) - İstanbul 9184
- 1971 - Yağmur / Aşka İnanmıyorum (Süpergrup) - İstanbul 9200
- 1972 - Sen Yoksun Diye / Goca Dünya (Süpergrup) - İstanbul 9226
- 1972 - Hor Görme Garibi / Züleyha (Ter) - İstanbul 9241
- 1973 - Mesafeler / Silinmeyen Hatıralar (Solo) - İstanbul 9254
- 1974 - Şaşkın / Eyvah (Solo) - Doğan 501
- 1974 - Krallar / Dost Acı Söyler (Solo) - Doğan 504
- 1974 - Feshupanallah / Komşu Kızı (Solo) - Doğan 505
- 1975 - Estarabim / Sevince (Solo) - Doğan 509
- 1976 - Arap Saçı / Tımbıllı (Solo) -Doğan 512
- 1976 - Gönül Salıncağı / Hayat Bir Teselli (Solo) - Doğan 516
- 1976 - Cümbür Cemaat / Sevdiğim (Solo) - Kervan 114
- 1977 - Düşünüş / Hadi Hadi Ordan (Solo) - Kervan 123
- 1977 - Sanma / Olmayınca Olmuyor (Erkin Koray Tutkusu) - Kervan 133
Albümler [değiştir]
- 1973 - Erkin Koray (İstanbul Plak ın Erkin Koray'in izni olmadan çıkardığı toplama bir albüm) - LP Istanbul SS LP.8
- Mesafeler
- Askimiz Bitecek
- Yagmur
- Silinmeyen Hatiralar
- Istemem
- Cicekdagi
- Nihansin Dideden
- Sana Birseyler Olmus
- Seni Her Gordugumde
- Aska Inanmiyorum
- Kizlari Da Alin Askere
- Anma Arkadas
- 1974 - Elektronik Türküler - LP Doğan L.P.1
- Karlı Dağlar
- Dişi Kedi
- Hele Yar
- Rüya
- Yalnızlar Rıhtımı
- Cemalim
- İnat
- Türkü
- 1976 - Erkin Koray (Doğan Plak ın Erkin Koray dan izinsiz çıkardığı toplama bir albüm) - LP Doğan L.P.4
- Şaşkın
- Eyvah
- Feshupanallah
- Sevince
- Estarabim
- Arap Saçı
- Hayat Bir Teselli
- Komşu Kızı
- Gönül Salıncığı
- Tımbıllı
- 1977 - Erkin Koray Tutkusu - LP Kervan LP23
- Allah Aşkına
- Mağarada Düğün
- Sandalcı
- My Delight
- Bir Olasılık
- Cümbür Cemaat
- Sanma
- Suskunluğun Ötesi
- Blond Man
- Öksürük
- Yalnız Sen
- 1982 - Benden Sana - Kotaş LP 901
- Bekle
- Ay Bir Tanem
- Sevdiğim
- Meyhanede
- Ankara Sokakları
- Öyle Bir Geçer Zaman Ki
- Sayın Arkadaşım Osman
- Silinmeyen Hatıralar
- 1983 - İllâ ki - LP Emre H.E.-33-520
- İlla ki
- Sarhoş Gibiyim
- Deli Kadın
- Kızlarıda Alın Askere
- Boşuna
- Tek Başına
- Gel Bana Güle Güle
- Hop Hop Gelsin
- 1985 - Ceylan - LP Emre H.E.-33-529
- Çöpçüler
- Gözlerim Her Yerde
- Uzat Serçe Parmağını
- Anlamadım
- Olay Olur
- Ceylan
- Bir Gün Geçti
- Muallim
- Söylenir Bana
- Yaşayan Sen Ölen Ben
- 1986 - Gaddar - MC Uzelli 1149
- Gaddar
- Kervan Yürür
- Tamam Artık
- Anladın mı?
- Razıyım
- Doktor
- Kavak
- Cemilem
- Topik
- Zalim Gaddar
- 1986 - Aşkımız Bitecek - MC Harika Kasetçilik 3098
A Yüzü:
- Aşkımız Bitecek
- Mesafeler
- Yağmur
- Aşka İnanmıyorum
- Kızları Da Alın Askere
- Silinmeyen Hatıralar
- İstemem
B Yüzü:
- Nihansın Dideden
- Sana Birşeyler Olmuş
- Seni Her Gördüğümde
- Köprüden Geçti Gelin
- Kıskanırım
- İlahi Morluk
- Belki Bir Gün Anlarsın
- Hop Hop Gelsin
- 1987 - Çukulatam Benim - MC Armoni 1005
- Çukulatam Benim
- Bilmem
- Halimem
- Çal Gitarcı
- Şaşkın
- Na Nay Nom
- Tik Tak
- Erkin Koray Meyhanede
- 1989 - Hay Yam Yam - MC Mega Müzik 016/11099
- Hay Yam Yam
- Yok Yok
- Yazık
- Haftanın Yedi Günü
- Yolcu Yolunda Gerek
- Hayat Katarı
- Cemile Kız
- Sen Bana Sabır Ver
- Konuşuyorduk
- Şöyle Böyle
- 1990 - Tamam Artık - MC Mega Müzik 012/10628
- Tamam Artık
- Kıskanırım
- İnsafsız
- Varımı Yoğumu
- Hare Khrishna
- Çok Derinliklerde
- İlla ki
- Aşkımız Bitecek
- Öyle Bir Geçer
- Çetin Ceviz
- 1990 - İşte Barış İşte Erkin - CD Harika 10014
(Toplam 20 şarkının yer aldığı albümde 10 şarkı Barış Manço'ya, diğer 10 şarkıda Erkin Koray'a ait)
- 1991 - Tek Başına Konser - MC Kalite 237/09401
- Sana Bir Şeyler Olmuş
- İlahi Morluk
- Çal Gitarcı
- Deli Kadın
- Hare Khrishna
- Gaddar
- Tek Başına
- Öksürük
- Bu Mendili
- İlla ki
- Çöpcüler
- Anladın mı?
- 1991 - Dünden Esintiler 1 – Şaşkın - Kalite MC – CD
- 1991 - Dünden Esintiler 2 – Ceylan / Çöpçüler -Kalite MC – CD
- 1991 - Dünden Esintiler 3 – Fesüpanallah - Kalite MC – CD
- 1991 - Dünden Esintiler 4 – Benden Sana - Kalite MC – CD
- 1991 - Dünden Esintiler 5 – İlla Ki - Kalite MC – CD
- 1991 - The Best Of Erkin Koray - Mega Müzik CD 001
- 1993 - Erkin Koray - CD İstanbul Plak - 002
- 1993 - Erkin Koray Vol.1 - CD İstanbul Plak - Kaset 012
- 1993 - Erkin Koray Vol.2 - CD İstanbul Plak - Kaset 013
- 1995 - Electric Turk - LP Xotic Mind Records (İsveç'de basılan bir plak)
A Yüzü:
- Korkulu Rüya
- Mesafeler
- Yağmur
- Aşka İnanmıyorum
- İstemem
- Köprüden Geçti Gelin
- Belki Bir Gün Anlarsın
B Yüzü:
- Sır
- Türkü
- Krallar
- Nihansın Dideden
- İnat
- 1996 - Gün Ola Harman Ola - MC Mega Müzik 120/17075 , CD Mega Müzik CD030
- Gün Ola Harman Ola
- Akrebin Gözleri
- Melekmisin?
- Sakın Gitme
- Öfke
- Mermer Gibi
- Mezarlık Gülleri
- Gökteki Yıldızlar
- Tutturamazsın
- 1999 - Devlerin Nefesi - Ada Müzik
- Sitem
- Memurum Ben
- Sen Yoksun Diye
- Aşk Oyunu
- Meşk Oyunu
- Krallar
- Çöpcüler
- Allah Aşkına
- Seni her Gördüğümde
- Züleyha
- Devlerin Nefesi
- İz Ve Ben
- 1999 - Erkin Koray - DOLP Shadoks Music (Almanya'da sadece 500 tane yayınlanan bu çift plak Erkin Koray'ın izniyle piyasaya sürülmüştür)
Çeşitli Albümlerde İlk Defa Yayınlanan Çalışmalar [değiştir]
- 1971 - Sevildiğimiz İçin Severiz - 1993 yılındaki Erkin Koray Vol.2 albümünde çıktı - MC Istanbul 013/11914
- 1973 - Yalnızlar Rıhtımı - 1993 yılındaki Erkin Koray Vol.2 albümünde çıkmış - MC Istanbul 013/11914
- 1974 - Dost Acı Söyler - 1993 yılındaki Erkin Koray Vol.2 albümünde çıkmış - MC Istanbul 013/11914
Almanya'da Yayınlanan Eserler [değiştir]
- 1975 - Erkin Koray- 1 - Türküola Kaset No. 440
- Karlı Dağlar
- Sır
- Hele Yar
- Korkulu Rüya
- Yalnızlar Rıhtımı
- Komşu Kızı
- Sevince
- Cemalim
- İnat
- Fesuphanallah
- Estarabim
- 1977 - Neden Böyle - Türküola Kaset No. 781 - (Neden Böyle'nin ilk baskısı)
- 1983 - Neden Böyle - Türküola Kaset No. 1776
- Neden Böyle (Aşk Oyunu)
- Silinmeyen Hatıralar
- Sana Bir Şeyler Olmuş
- Aşka İnanmıyorum
- İlahi Morluk
- Senden Ayrı
- Züleyha
- Hop Hop Gelsin
- Aşkımız Bitecek
- Mesafeler
- Yağmur
- İstemem
- Anma Arkadaş
- Seni Her Gördüğümde
- Yine Yalnızım
- Köprüden Geçti Gelin
- 1983 - İlla Ki - Türküola Kaset No. 1810
- İlla Ki
- Sarhoş Gibiyim
- Deli Kadın
- Öyle Bir Geçer
- Sayın Arkadaşım Osman
- Boşuna
- Tek Başına
- Gel Bana Güle Güle
- Bekle
- Meyhanede
- 1983 - Silinmeyen Hatıralar - Uzelli Kaset No. 816 - (Bu albümde Yalnızlar Rıhtımı, Öksürük, Sevince, Sanma isimli şarkıların değişik versiyonlarının dışında, Sevdiğim adlı parçanın değişik bir miksi bulunuyor)